Ντενί Ντιντερό: »Η ζωή θα ήταν μια πολύ ευχάριστη κωμωδία, αν δεν είχαμε έναν ρόλο σ’ αυτήν»

»Η αμφιβολία είναι το πρώτο βήμα στο δρόμο της φιλοσοφίας.»

Στις 5 Οκτωβρίου 1713, γεννιέται στην πόλη Langres στη βορειοανατολική Γαλλία, ένας από τους επιδραστικότερους και σημαντικότερους φιλοσόφους του Διαφωτισμού της Γαλλίας και της Ευρώπης, Ντενί Ντιντερό. Ο ίδιος αν και σπούδασε νομικά στη Σορβόννη δεν βρήκε ενδιαφέρον στη δικηγορία και ασχολήθηκε με τη λογοτεχνία, τη φιλοσοφία και τα μαθηματικά. Εξελίχθηκε σε έναν κλασικό φιλόσοφο του Διαφωτισμού αλλά και »Εγκυκλοπαιδιστή», αφήνοντας πίσω του ένα τεράστιο έργο.

Ο Ντιντερό μαζί με τον Νταλεμπέρ ήταν τα κυριότερα μέλη της ομάδας που ονομάστηκε »Εγκυκλοπαιδιστές». Το όνομα τους το πήραν από τη καθοριστική συμβολή τους στη συγγραφή της »Εγκυκλοπαίδειας» η οποία αποσκοπούσε να αποτελέσει μία πλήρη επιτομή της φιλοσοφικής και επιστημονικής γνώσης της εποχής. Συμφωνούσε με το ρασιοναλισμό και τον φιλελευθερισμό του Βολταίρου ωστόσο υπήρξε ιδιαίτερα αντιφατικός αλλά και επικριτικός προς τις τάσεις της εποχής του  ενώ πίστευε ότι οι νέες ιδέες έπρεπε να διαδοθούν στο λαό κάτι στο οποίο συμφωνούσε και ο Νταλεμπέρ, ο οποίος διαφοροποιήθηκε από τον Ντιντερό κυρίως στο γεγονός πως δεν αρκούσε μόνο η παλλαϊκή διαφώτιση και υποστήριζε ότι οι αλήθειες της λογικής και της επιστήμης έπρεπε να διδαχθούν στις μάζες με την ελπίδα ολόκληρος ο κόσμος να ελευθερωθεί από τη τυραννία. Η αντίληψη του Ντιντερό έχει να κάνει και με την γενικότερη στάση των συγχρόνων του και τις επιρροές του Βολταίρου που ήταν η απέχθεια προς την αδιαφορία αλλά από την άλλη και η απέχθεια προς τους κοινούς ανθρώπους και η αντιμετώπιση τους ως βλακών αθεράπευτων από την άγνοια και την ηλιθιότητα (Ε.Μ.Βurns: Ευρωπαική Ιστορία – Ο Δυτικός Πολιτισμός: Νεότεροι χρόνοι)

Ο ίδιος δήλωνε άθεος και υλιστής και ενάντια στη δεισιδαιμονία και τη θρησκοληψία. Ωστόσο το μένος του ενάντια στους κληρικούς, αν και αυτό εξετάζεται, πέρα από το ευρύτερο ρεύμα του Διαφωτισμού, ίσως να εμπίπτει στην ιστορία που θέλει τον Ντιντερό να ερωτεύεται μια νεαρή πλύστρα και όταν ζήτησε την άδεια του πατέρα του, όπως ήταν συνηθισμένο εκείνη την εποχή για να την παντρευτεί εκείνος αρνήθηκε και τον έκλεισε σε μοναστήρι. Έτσι ίσως το μίσος του Ντιντερό για τα μοναστήρια και το θεσμό της Εκκλησίας γενικά πηγάζει από αυτό το γεγονός.

Σπουδαία έργα του, πέρα από την »Εγκυκλοπαίδεια», είναι οι Φιλοσοφικές σκέψεις, το Γράμμα για τους τυφλούς (για το οποίο φυλακίστηκε το 1749), το Σκέψεις για την ερμηνεία της φύσης, αλλά και σπουδαία θεατρικά έργα όπως το Πατέρας της οικογένειας και το Η μοναχή. 

»Φυλαχτείτε απ’ αυτόν που λέει ότι τα πράγματα πρέπει να μπουν σε τάξη. Το να βάζεις πράγματα σε τάξη σημαίνει επίσης να θέτεις άλλους ανθρώπους υπό τον έλεγχό σου.»