Σαλβαδόρ Αλιέντε:Το τέλος ενός ιδεαλιστή σοσιαλιστή και η αρχή του νεοφιλελευθερισμού – Του Αποστόλη Σερέτη

Σαν σήμερα πριν 45 χρόνια, έγινε ίσως μία από τις πιο τρομοκρατικές παρεμβάσεις των ΗΠΑ σε άλλο κράτος καθώς επίσης και σαν σήμερα άρχισε να εγκαθιδρύεται και να εφαρμόζεται στο σύστημα της καπιταλιστικής οικονομίας, ο νεοφιλελευθερισμός του Μίλτον Φρίντμαν και των παιδιών του Σικάγο. Ήταν στη Χιλή, 11 Σεπτεμβρίου, 1973, όταν το προεδρικό μέγαρο βομβαρδιζόταν από την αεροπορία του στρατηγού Πινοσέτ ο οποίος προέβη σε πραξικόπημα με την χρηματική αλλά και πληροφοριακή αρωγή των ΗΠΑ. Ο εκλεγμένος, σοσιαλιστής πρόεδρος, ο Σλαβαδόρ Αγιέντε παρέμεινε μέχρι το τέλος στο προεδρικό μέγαρο.

Την ίδια ημέρα το 1973 ο στρατηγός Αγκούστο Πινοσέτ μαζί με παραστρατιωτικές ομάδες αφού εισέβαλε στο προεδρικό μέγαρο, έριξε τη σοσιαλιστική κυβέρνηση και οδήγησε τη Χιλή σε μία 17χρονη δικτατορία όπου ήταν η πρώτη χώρα όπου εφαρμόστηκε η εξελιγμένη μορφή του καπιταλισμού που έχει εξαπλωθεί στον 21^ο αιώνα. Ο λεγόμενος νεοφιλελευθερισμός όπου μετά τον είδαμε στην Αγγλία με τη Θάτσερ η οποία ήταν και προσωπική φίλη και του παρείχε άσυλο όταν η δικτατορία του ανατράπηκε ενώ είχε αρνηθεί και την παράδοση του. Μετά την 11^η Σεπτεμβρίου 1973, ακολούθησε μία πολύ στυγνή δικτατορία όπου μόνο τις πρώτες μέρες  πάνω 50.000 πολίτες οδηγήθηκαν στο στάδιο του Σαντιάγο. Άλλοι εκτελούνταν, άλλοι βασανίζονταν. Όσοι εκτελούνταν, τους έβαζαν σε αεροπλάνα και τους πετούσαν στη θάλασσα. Χιλιάδες δολοφονήθηκαν. Χιλιάδες εξαφανίστηκαν από προσώπου γης.

Ο Σαλβαδόρ Αλιέντε ήταν ο ιδρυτής του Χιλιανού Σοσιαλιστικού Κόμματος, βουλευτής από τα 28 του, είχε ταξιδέψει σε όλη τη χώρα για να ακούσει, να συζητήσει και να πείσει.

Στις 4 Νοεμβρίου 1970 εκλέχθηκε Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αφιερώθηκε ολοκληρωτικά στον σοσιαλιστικό μετασχηματισμό της πατρίδας του. Στα τρία χρόνια, προώθησε την αναδιανομή της γης, πρόκρινε ένα σύστημα καθολικής δωρεάν εκπαίδευσης ενώ προχώρησε εθνικοποιήσεις που έρχονταν σε άμεση ρήξη με τα συμφέροντα των ΗΠΑ. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια πόσα δις δολάρια ξοδεύτηκαν από τη CIA για την αποσταθεροποίηση της χώρας και την οργάνωση του στρατιωτικού πραξικοπήματος.

Αυτό που δυστυχώς πλήρωσε ο Αλιέντε ήταν η εμμονή του πως είναι εφικτός ο σοσιαλιστικός μετασχηματισμός της κοινωνίας μέσα από νομικά μέσα του καπιταλισμού, καθώς φάνηκε πως η πίστη του στο νόμο δεν λειτούργησε, καθώς οι εχθροί του έπραξαν.  Επέμενε να πολεμήσει τους αντιπάλους του με νόμιμα μέσα, να κερδίσει χρόνο για να πείσει τον κόσμο. Δεν ήταν λίγες οι μαρτυρίες που δείχνουν τις προειδοποιήσεις του Κάστρο για την εμμονή του αυτή, ο οποίος δυστυχώς επιβεβαιώθηκε. Ο Αλιέντε λίγες ώρες μετά το πραξικόπημα έκανε διάγγελμα προς τον χιλιανό λαό. Βρέθηκε νεκρός μέσα στο προεδρικό μέγαρο, καταπλακωμένος από πλάκες τσιμέντου από τους βομβαρδισμούς. Το κείμενο από το www.americalatina.com.gr περιλαμβάνει και το τελευταίο διάγγελμά του:

»Ίσως αυτή είναι η τελευταία μου ευκαιρία να σας μιλήσω. Η Αεροπορία βομβάρδισε τους πύργους αναμετάδοσης του Ράδιο Πορτάλες και του Ράδιο Κορπορασιόν. Τα λόγια μου δεν εκφράζουν πίκρα αλλά απογοήτευση. Ας αποτελέσουν την ηθική καταδίκη για αυτούς που καταπάτησαν τον όρκο τους. Είναι στρατιώτες της Χιλής. Ηγήτορες. Ο Ναύαρχος Μερίνο, αυτοδιορισμένος Διοικητής των Ενόπλων Δυνάμεων και ο κύριος Μεντόζα,αυτοδιορισμένος Γενικός Διευθυντής της Αστυνομίας, ένας κόλακας ο οποίος μέχρι χθες υποκρινόταν πίστη και αφοσίωση στην κυβέρνηση.

Αντιμετωπίζοντας αυτά τα γεγονότα, δηλώνω στους εργάτες. Δεν θα παραιτηθώ! Είναι μια ιστορική στιγμή και θα πληρώσω με τη ζωή μου για την αφοσίωση του λαού μου. Είμαι βέβαιος πως οι σπόροι που φυτεύθηκαν στις αξίες συνείδησης εκατομμυρίων Χιλιανών, θα καρπίσουν. Αυτοί έχουν την εξουσία, αυτοί είναι οι κατακτητές. Όμως ούτε το έγκλημα, ούτε η βία μπορούν να διακόψουν την κοινωνική εξέλιξη. Η ιστορία είναι δική μας, η ιστορία γράφεται από τους λαούς…Το ξένο κεφάλαιο, η ιμπεριαλιστική εξουσία, μαζί με τη ντόπια αντίδραση, καλλιέργησαν το κατάλληλο κλίμα που επέτρεψε στις Ένοπλες Δυνάμεις να διαρρήξουν την παράδοση που δίδαξε ο Στρατηγός Σνάιτερ και συνέχισε ο διοικητής Αράγια, θύματα και οι δύο του ίδιου τμήματος της κοινωνίας που σήμερα περιμένει την ξένη χείρα βοηθείας να το οδηγήσει στην εξουσία και στην υπεράσπιση του πλούτου και των προνομίων του….. Σε αυτούς που πρόκειται να διωχθούν, γιατί ο φασισμός εδώ και λίγες ώρες είναι παρών με τρομοκρατικές επιθέσεις, ανατινάζοντας γέφυρες, κόβοντας τις σιδηροδρομικές γραμμές, καταστρέφοντας αγωγούς πετρελαίου και αερίου, μπροστά στα μάτια αυτών που είχαν το καθήκον να επέμβουν, αλλά αποδείχθηκαν συνεργοί σιωπώντας.

Η ιστορία θα τους κρίνει. Ο Ραδιοσταθμός του Ράδιο Μαγκαλιάες θα σιγήσει, η ήρεμη φωνή μου δεν θα φτάνει στα αυτιά σας. Δεν πειράζει, θα εξακολουθείτε να με ακούτε. Θα εξακολουθώ να βρίσκομαι κοντά σας, τουλάχιστον η ανάμνηση μου. Θα με θυμάστε ως έναν άξιο άνδρα, αφοσιωμένο στο έθνος του. Ο λαός πρέπει να αμυνθεί όχι να θυσιαστεί. Να αρνηθεί την υποταγή, την ταπείνωση, την απώλεια των ηθικών αξιών. Εργάτες της πατρίδας μου. Πιστεύω στην Χιλή και το πεπρωμένο της. Ότι θα ξεπεράσουμε αυτές τις πικρές, γκρίζες ώρες της προδοσίας. Ότι όπως γνωρίζετε, αργά η γρήγορα οι μεγάλες λεωφόροι θα ξανανοίξουν και ο ελεύθερος άνθρωπος θα τις διαβεί για να χτίσει μια καλύτερη κοινωνία. Ζήτω η Χιλή! Ζήτω ο Λαός! Ζήτω οι εργάτες! Αυτά είναι τα τελευταία μου λόγια. Είμαι σίγουρος πως η θυσία μου δεν είναι μάταια.»

Αποστόλης Σερέτης