“Της φύτεψαν φόβο, μα φυτρώσαν φτερά” – Του Στέφανου Κλαμενάκου

Να μιλήσουμε για την πατριαρχία; Ακούγεται βαρύ, δυσνόητο; Να μιλήσουμε τότε για την αρρενωπότητα. Για τις αφομοιωμένες συμπεριφορές από άτομα όλων των φύλων που δεχόμαστε αδιαμαρτύρητα στην καθημερινότητά μας και καμιά φορά είμαστε οι ίδιοι που τις κάνουμε.

Η πατριαρχία και τα κυρίαρχα πρότυπα φύλων πέρα ότι οδηγούν σε κακοποιητικές συμπεριφορές που έχουν ως αποτέλεσμα πολλές φορές αφαίρεση ζωής, εγκλωβίζουν και το ίδιο το άτομο που ενεργεί σύμφωνα με τα στερεότυπα που του έχουν εμφυσήσει από παιδί ώστε να υπηρετεί τυφλά αυτό το οποίο επιτάσσει η ταυτότητα με την οποία γεννήθηκε.

Το πώς αντιλαμβανόμαστε το σώμα μας, η διατροφή μας, η κοινωνικοποίηση μας, οι ερωτικές μας σχέσεις, οι επιθυμίες μας, οι ενοχές και οι ανασφάλειες προέρχονται από την τήρηση και την αναπαραγωγή συνηθειών και συμπεριφορών που το μόνο που κάνουν είναι να συντηρούν απόψεις που σχετίζονται με την ηθική του μεσαίωνα και να διαιωνίζουν τη δυστυχία μας.

Όλοι οι άνθρωποι περνούν από το στάδιο της μίμησης. Συνήθως στην αρχή μιμούμαστε ανθρώπους από τον περίγυρο μας και σταδιακά όταν ο κύκλος των κοινωνικών συναναστροφών μεγαλώνει, τα ερεθίσματα πληθαίνουν και έτσι το πώς θέλουμε να είμαστε αποκτά ακόμα μεγαλύτερη ευελιξία. Σαν να έχουμε στα χέρια μας πλαστελίνη και προσπαθούμε να δώσουμε σχήμα σε αυτή την άμορφη μάζα. Συνήθως αυτό καθρεφτίζεται κυριολεκτικά και μεταφορικά στα μάτια τα δικά μας αλλά και των γύρω μας. Σε αυτή τη μιμητική συμπεριφορά -όχι μόνο κατά την περίοδο της παιδικής και εφηβικής μας ηλικίας- σημαίνοντα ρόλο παίζουν τα κοινωνικά δίκτυα που πάντα είναι εκεί για να σου θυμίζουν τι θες, πώς το θες και πολλές φορές τρέφουν το ανικανοποίητό μας. Έτσι καταλήγουμε να είμαστε πάντα μπροστά από έναν φαντασιακό μπουφέ, έτοιμοι με το χέρι απλωμένο να γραπώσουμε οτιδήποτε μπορούμε. Πάντα να είμαστε με γεμάτες τσέπες. Κατά συρροή καταναλωτές, ποτέ γεμάτοι, μόνιμα αδηφάγοι.

Και όλα αυτά ανέξοδα. Πειθήνια πιόνια σε ένα καθεστώς επιτήρησης, αφού έχουμε εκχωρήσει όλα μας τα προσωπικά στοιχεία σε μεγαλοεταιρείες οι οποίες αναλύουν όλα τα δεδομένα που τους δίνουμε και έτσι μας φτιάχνουν έναν ψηφιακό κόσμο εντελώς δικό μας. Νιώθουμε ασφαλείς μέσα σ’αυτόν.

Ακριβώς το ίδιο συμβαίνει με οτιδήποτε ο άνθρωπος δεν αμφισβητεί κατά τη διάρκεια της ζωής του, αναπαράγοντας απλώς “αυτό που έχει μάθει”.

Άνδρες που ποτέ δεν έμαθαν να χαιδεύουν, να εκφράζουν με λόγια και με πράξεις την αγάπη προς τα παιδιά και τους συντρόφους τους. “ Ο άνδρας είναι κυνηγός”. “Οι άνδρες δεν κλαίνε”. Έτοιμοι να εκφράσουν μόνο την κυριαρχία τους πάνω στον (πιο) αδύναμο σύμφωνα με την κυρίαρχες αντιλήψεις.

Ποια γυναίκα δεν έχει δεχθεί σεξουαλική βία; Ιδίως γυναίκες γεννημένες  δεκαετίες που η χειραφέτηση και η διεκδίκηση της προσωπικής, σεξουαλικής ελευθερίας, του έρωτα, του σώματος και εν τέλει της ζωής ήταν μονοπάτια δύσβατα.

Σκεφτείτε πώς νιώθει μια γυναίκα που περπατάει μόνη της στον δρόμο. Όταν κάποιος άνδρας μέσα από το αμάξι ρίχνει ένα κυριαρχικό βλέμμα σε μια έφηβη κοπέλα, η οποία μαθαίνει να “διαβάζει” την ανδρική ματιά ως προς το τι θα φορέσει, πώς θα μιλήσει. Αντικειμενικοποιείται σεξουαλικά από την επιβολή της αρσενικής ματιάς. Έτσι κι αλλιώς αυτό παρουσιάζουν τα κοινωνικά δίκτυα. Γυναικεία σώματα, καλλίγραμμα (άλλη μορφή ρατσισμού εδώ) έτοιμα για κατανάλωση. Πάντα προσβάσιμα στον άνδρα.

Στον χώρο εργασίας όπου οι άνδρες “είναι λογικό” να σεξουαλικοποιούν τα πάντα, να σχολιάζουν τις αναλογίες συναδέλφισσας τους και πολλές φορές να προβαίνουν σε μη συναινετικές πράξεις. Δυστυχώς όμως όλα αυτά έχουν κανονικοποιηθεί. Ένα ακούμπημα στη μέση, η προσέγγιση κοντά στον λαιμό της, “ένα σεξουαλικό αστειάκι”. Και το θύμα της επίθεσης αυτής να μην ξέρει τι να κάνει. Είναι τόσο κανονικοποιημένο που θα της πουν “πώς κάνεις έτσι; είσαι υπερβολική”.

Σεξουαλική βία μπορεί να είναι ένα βλέμμα, μία λέξη, ένα άγγιγμα. Η επιβολή εξουσίας σε κάποιον άλλον.

Παλαιότερα δεν είχαμε τα εργαλεία για να δώσουμε όνομα σε συμπεριφορές που είχαν ως βάση την πατριαρχία. Χιλιάδες γυναίκες βιασμένες εντός γάμου. Πώς να πει μια γυναίκα και ποια πρόθυμα αυτιά να την ακούσουν ότι βιάστηκε εντός γάμου αφού το σεξ είναι μέρος των “συζυγικών καθηκόντων” της; Πώς να καταλάβει μια κοπέλα εργαζόμενη στην εστίαση ότι δεν είναι εκεί αντικείμενο στην βιτρίνα προς τέρψη καυλάντας;

Ζούμε στην κοινωνία που τα παιδιά μαθαίνουν την ερωτική πράξη μέσω πορνογραφικών ιστοσελίδων. Εκεί που οποιαδήποτε θηλυκότητα είναι το αντικείμενο που υπάρχει στον χώρο κατά την ώρα της πράξης απλώς για να ικανοποιήσει τον άνθρωπο με το πέος. Να τον ικανοποιήσει, εκείνη που δεν έχει λόγο σε οτιδήποτε συμβαίνει στο σώμα της (πνιγμός, πολλαπλή διείσδυση, ωμή βία).

Εξουσιαστικές συμπεριφορές που παίρνουν τη θέση της σεξουαλικής απελευθέρωσης διατηρώντας αναλλοίωτα όλα τα στερεότυπα που έρχονται από σκοτεινές περιόδους της ανθρωπότητας. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι αν μια γυναίκα βλέπει εικόνες και βίντεο ερωτικού περιεχομένου είναι “πουτάνα” (πόσο μάλλον να ψάξει και να βρει την ηδονή) και το αγόρι αν πράξει ακριβώς τα ίδια, απλώς “ικανοποιεί τις ανάγκες του. Άνδρας είναι, έχει ορμές”. “Μάγκα” ίσως τον πει ο πατέρας του (δυστυχώς και η μητέρα του). Πόσες περιπτώσεις οικογενειών που εκτοπίστηκαν από το μέρος που γεννήθηκαν επειδή η κόρη τους έπεσε θύμα βιασμού και αντί να είναι οι θύτες οι εξοστρακισμένοι, η ρετσινιά της “τσούλας” κόλλησε μια για πάντα στην κοπέλα.

Την παρούσα χρονική στιγμή η ισπανική κοινωνία παίρνει θέση για το φιλί που έδωσε ο πρόεδρος της Ισπανικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας εν μέσω πανηγυρισμών σε μια παίκτρια της Εθνικής ομάδας για την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου. Ο Ρουμπιάλες (πρόεδρος της ομοσπονδίας) δεν δίστασε να καταφερθεί εναντίον της παίκτριας, να μιλήσει για καλό και κακό φεμινισμό και να κάνει επίκληση στο συναίσθημα αναφερόμενος στις τρεις κόρες του εν μέσω χειροκροτημάτων από την πλειοψηφία των παρευρισκομένων στην αίθουσα που έδωσε συνέντευξη τύπου όπου οι φήμες τον ήθελαν να παραιτείται, κάτι που ο ίδιος δεν έκανε ποτέ. Δυστυχώς από τους άνδρες συναδέλφους της Τζένι Ερμόσο ελάχιστοι πήραν θέση υπέρ της εξ αρχής αν και τις τελευταιες ώρες μηνύματα συμπαράστασης ξεπροβάλλουν. Άνθρωποι όπως ο Ίσκο, η Όλγα Καρμόνα (σκόρερ του νικητήριου γκολ της Ισπανίας κόντρα στην Αγγλία),  ο Μπόρχα Ιγλέσιας ( ο οποίος δήλωσε ότι σταματάει από την Εθνική), ο Μπεγερίν, η Αλέξια Πουτέγιας (κάτοχος της φετινής χρυσής μπάλας) ο Ρουιμπάλ, οι παίκτες της Σεβίλλης και της Κάντιθ και οι παίκτριες της Ατλέτικο και της Μίλαν είναι κάποια από αυτά που ύψωσαν την φωνή και την γροθιά τους μιλώντας ανοιχτά για το θέμα εκφράζοντας την συμπαράστασή τους στην Ερμόσο. Να σημειωθεί εδώ ότι ο Μπεγερίν και ο Ρουιμπάλ έχουν πέσει θύματα ομοφοβικών σχολίων στα κοινωνικά δίκτυα λόγω ενδυματολογικών τους επιλογών παλαιότερα. Οι υπόλοιποι κι ας μην μίλησαν, πήραν θέση. Η σιωπή είναι συνενοχή, η μη θέση είναι θέση.

Η σεξουαλική βία δεν συμβαίνει μόνο κατά τη διάρκεια της μη συναινετικής πράξης, αλλά και μετά όταν τα “επιχειρήματα” του θύτη προσπαθούν να ρίξουν το φταίξιμο στο θύμα. Γνωστή αυτή η πρακτική με τον όρο victim blaming. Είναι το κλασικό “το(ν) προκάλεσε, δεν αντέδρασε εκείνη την στιγμή, τι φορούσε και μια χαρά συνέχισε την ζωή της μετά από αυτό”,

Ας αφήσουμε τα άτομα οποιουδήποτε φύλου που έχουν πέσει θύματα σεξουαλικής βίας να μιλήσουν για το πάγωμα από την τρομάρα της στιγμής, τον φόβο, το σταμάτημα της αναπνοής και ας προσπαθήσουμε να αλλάξουμε τον τρόπο που διαπαιδαγωγούμε τα παιδια μας. Να μάθουν την απόλαυση, τον έρωτα, την επαφή, την επικοινωνία, την εμβάθυνση, την ειλικρίνεια, την ηδονή, την αμοιβαιότητα και τον σεβασμό χωρίς ενοχές.

#Seacabo #ContigoJenniferHermoso