Η μεγάλη απεργία του 1929 από τους μεταλλωρύχους του Λαυρίου

Οι εργάτες του Λαυρίου είχαν ανοίξει το δρόμο για τους αγώνες των εργαζομένων, τους αγώνες της εργατικής τάξης του λαού μας στα περίφημα «Λαυρεωτικά» του 1896 και το 1906. Η απεργία αυτή που ξεκίνησε σαν σήμερα το 1929, έμελλε να είναι από τις σημαντικότερες της ιστορικής περιόδου του Μεσοπολέμου και μία σκληρή σύγκρουση του σημαντικότερου αστού πρωθυπουργού της χώρας μας Ελευθερίου Βενιζέλου με το οργανωμένο λαϊκό εργατικό κίνημα, καθώς η απεργία θα διαρκέσει 47 ολόκληρες μέρες.

Βασικό αίτημα ήταν η αύξηση των μισθών, αίτημα το οποίο αντιμετωπίστηκε με άνευ προηγουμένου βία του αστικού ελληνικού κράτους και τη κυβέρνηση Βενιζέλου. Η απεργία συνεχίστηκε και στις 7 Φεβρουαρίου πέφτει νεκρός από πυρά της αστυνομίας ο εργάτης Γιώργος Συρίγος ενώ τραυματίστηκαν άλλοι 33. Χαρακτηριστικό του συμβάντος της δολοφονίας του εργάτη, είναι η απάντηση που έδωσε ερωτώμενος για το γεγονός, ο τότε υπουργός Εσωτερικών, Ζαβιτσάνος: «Εάν ο χωροφύλακας πυροβόλησε καλώς έπραξε. Δεν μπορείτε να πείτε», πρόσθεσε σε κάποιο βουλευτή, «ότι είχε καθήκον ο χωροφύλακας να σταυρώσει τα χέρια του και να αφήσει ελεύθερους τους απεργούς να επιτίθενται κατά των γραφείων της εταιρείας και να αναστατώνουν τον κόσμο». Η »ανεξάρτητη» Δικαιοσύνη μάλιστα, απέδειξε για ακόμα μια φορά το ρόλο της με τον εισαγγελέα Κώνστα να δηλώνει ότι «κράτος επτά εκατομμυρίων δεν θα δειλιάσει να σκοτώσει πέντε χιλιάδες ταραξίες».

Αυτές οι προκλήσεις απαντήθηκαν με γενική απεργία διαμαρτυρίας όλων των εργατών και των επαγγελματιών του Λαυρίου, ενώ στις 25 Φεβρουαρίου η απεργία επεκτείνεται σε όλα τα μεταλλωρυχεία της πόλης. Η αστυνομία με τη κάλυψη της κυβέρνησης Βενιζέλου χτύπησε ένοπλα τους εργαζόμενους με αποτέλεσμα στις 14 Μαρτίου να υπάρξουν 30 τραυματίες απεργοί. Στις 16 Μαρτίου η απεργία έληξε με νίκη των απεργών. Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας, προχώρησε σε διαπραγματεύσεις με συγκροτημένες συνδικαλιστικές δυνάμεις του ΚΚΕ, τη νεοσύστατη »Ενωτική ΓΣΕΕ’. Το ΚΚΕ είχε προχωρήσει σε αυτή τη κίνηση λόγω του ότι οι δυνάμεις του είχαν αποκλειστεί από την ελεγχόμενη από κυβερνητικά φερέφωνα ηγεσία της ΓΣΕΕ.