Ο κύριος Ryanair που «κάρφωνε» την Ολυμπιακή
«Habemus lowest fares – Έχουμε τις χαμηλότερες τιμές» ακούστηκε μια βροντερή φωνή από το βάθος του δωματίου. Οι δημοσιογράφοι, που περίμεναν νωχελικά στην αίθουσα Τύπου, γύρισαν τρομαγμένοι για να αντικρίσουν τον διευθύνοντα σύμβουλο της Ryanair ντυμένο με τα άμφια του Πάπα.
Δεν ήταν η πρώτη φορά που ο Ολίρι κέρδιζε, με τις ιδιοτροπίες του, μια θέση στα πρωτοσέλιδα του ευρωπαϊκού Τύπου. Λίγους μήνες νωρίτερα είχε προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στην Ιρλανδία όταν αγόρασε άδεια αυτοκινητιστή και τοποθέτησε στην πολυτελή Mercedes του ένα ταξίμετρο για να μπορεί να κινείται στους λεωφορειόδρομος του Δουβλίνου. Ακόμη και ο υπουργός μεταφορών της Ιρλανδίας που επιχείρησε να του αφαιρέσει την άδεια για να ικανοποιήσει το κοινό περί δικαίου αίσθημα, απέτυχε παταγωδώς. Κανένας δεν τολμούσε να τα βάλει με τον άνθρωπο που συντηρούσε έναν από τους ανερχόμενους γίγαντες της ιρλανδικής οικονομίας. Κι όμως πριν από δυο δεκαετίες κανένας δεν θα μπορούσε να προβλέψει ότι ένας σχετικά άσημος Ιρλανδός λογιστής θα μετατρεπόταν σε έναν από τους πλέον ιδιόρρυθμους αλλά και επιτυχημένους επιχειρηματίες του πλανήτη διοικώντας ένα οικονομικό χρυσωρυχείο όπως η Ryanair.
Παρόμοια τύχη όμως είχαν και οι πελάτες της Ryanair. Όπως εξηγούσε πρόσφατα ο Economist, για τον διευθύνοντα σύμβολο της εταιρείας κάθε επιβάτης είναι ένας «καταναλωτής δεσμώτης» στον οποίο ο Ολίρι μπορoούσε να πουλήσει φαγητό, ποτά και είδη δώρων. Ακόμη και πριν επιβιβαστούν στο αεροσκάφος όμως φρόντιζε να βάζει βαθιά το χέρι στην τσέπη τους νοικιάζοντάς μέσω της ηλεκτρονικής σελίδας της Ryanair, αυτοκίνητα, δωμάτια ξενοδοχείων, ασφάλειες διακοπών κ.ό.κ.
Η μεγάλη, όμως, επιτυχία του διευθύντα συμβούλου της Ryanair, που του επέτρεψε να κατατροπώσει τους ανταγωνιστές του, ήταν οι σχέσεις που ανέπτυξε με τα αεροδρόμια. Ο Ολίρι ήταν ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία που κατάφερε να πείσει τις διευθύνσεις απομακρυσμένων αεροδρομίων να τον πληρώνουν για να χρησιμοποιήσει τους αεροδιάδρομους τους. Το αποτέλεσμα ήταν ότι εκατομμύρια επιβάτες κατέβαιναν από την σκάλα του αεροπλάνου για να συνειδητοποιήσουν έκπληκτοι ότι είχαν προσγειωθεί έως και 100 χιλιόμετρα μακριά από τον προορισμό που αναγραφόταν στο εισιτήριό τους (σε μια περίπτωση ο Ολίρι τους προσγείωνε σε διαφορετική χώρα).
Και όταν ο διευθύνων σύμβουλος της Ryanair είχε πλέον μετατρέψει μια αποτυχημένη αεροπορική εταιρεία σε πανευρωπαϊκό κολοσσό με πρωτοφανείς ρυθμούς ανάπτυξης, αισθάνθηκε ότι είχε έρθει η ώρα να δείξει στους πολιτικούς και τους δημοσιογράφους τον αληθινό του εαυτό. Χρησιμοποιώντας φράσεις που παραπέμπουν σε λιμενεργάτη της βικτοριανής Αγγλίας άρχισε να επιτίθεται σε οποιονδήποτε απειλούσε έστω και έμμεσα την κερδοφορία της εταιρείας του. Γι’ αυτόν η Κομισιόν αποτελούσε «την αυτοκρατορία του κακού» που διοικούνταν από μια «παρέα ηλιθίων». Η εταιρεία διαχείρισης των βρετανικών αεροδρομίων ήταν «καλοπληρωμένος βιαστής», η British Airways ένας «ακριβός μπάσταρδος» ενώ τα ταξιδιωτικά γραφεία συμπεριλαμβάνονταν στην ευρύτερη κατηγορία των «νταβατζήδων». Τις πιο εμπνευσμένες κατάρες όμως τις φιλούσε ευλαβικά για τις οικολογικές οργανώσεις που κατηγορούσαν την εταιρεία του για υψηλές εκπομπές αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σε ένα πρωτοφανές ξέσπασμα χαρακτήρισε τους οικολόγους σαν «καθυστερημένους κρετίνους» που αντιμετωπίζουν «μεσοαστική κλιμακτήριο». «Τα μεσαία στρώματα» είπε κάποτε σε δημοσιογράφους «συζητούν για το κωλοπεριβάλλον ενώ οδηγούν τα τεράστια τζιπ τους στα σουπερμάρκετ για να αγοράσουν ακτινίδια που φυτρώνουν στην άλλη άκρη του πλανήτη». Και έκλεισε τη φράση του λέγοντας ότι όσοι αναπνέουν παράγουν πολύ περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από τα αεροπλάνα του.
Παρόλα αυτά, όπως παρατηρούσε πρόσφατα ο οικονομικός Τύπος της Μεγάλης Βρετανίας, ο Ολίρι δεν αποτελούσε την εξαίρεση αλλά το γνησιότερα τέκνο της απελευθέρωσης των αερομεταφορών που επέβαλε η ΕΕ από τα μέσα της δεκαετίας του ’90. Μια προκλητική περσόνα πίσω από την οποία καθένας μπορούσε να αναζητήσει προφάσεις και να δικαιολογήσει οικονομικές αμαρτίες.
Εάν λοιπόν κάποια μέρα, ενώ αναζητάτε ταξί στους δρόμους του Δουβλίνου, σταματήσετε μια Mercedes και δείτε τον οδηγό της να να σας αρχίζει στα εξ’ αμάξης, να είστε σίγουροι ότι έχετε πετύχει τον επιχειρηματία- πρότυπο της Ευρώπης.
* H Ryanair είχε στραφεί εναντίον της Κομισιόν γιατί δεν τιμώρησε (επαρκώς) την Ελλάδα στην περίπτωση των λεγόμενων “παράνομων” επιδοτήσεων της Ολυμπιακής.
Άρης Χατζηστεφάνου
Περιοδικό Κ, Καθημερινή Δεκέμβριος 2007
Πηγή:Info War
- 42
- 982