Τhe Reds (Οι κόκκινοι)- 1981 – Του Πάνου Λιάκου

Οι Κόκκινοι. Επικό επικό δράμα. Από πού να ξεκινήσει και πού να τελειώσει κανείς; Ο Ουόρεν Μπίτι ενσαρκώνει το Τζον Ριντ, σοσιαλιστή συγγραφέα που έζησε από κοντά τα γεγονότα της Οκτωβριανής Επανάστασης και έπειτα έγραψε το μνημειώδες Οι δέκα μέρες που συγκλόνισαν τον κόσμο. Και ήταν πραγματικά η πρώτη φορά στην Ιστορία που απλοί πολίτες και γεωργοί είχαν πάρει την εξουσία στα χέρια τους. Ο Τζον Ριντ βοήθησε στο να διαδοθούν οι ιδέες των μπολσεβίκων στην Αμερική. Για τα ιστορικά γεγονότα θα μπορούσε κανείς να γράψει και μια διδακτορική διατριβή. Ας καταπιαστούμε με το έργο ώστε να υπηρετήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα την καθεαυτή κριτική του κινηματογράφου- όχι τα γύρω από αυτή. Υπάρχει ένα εξαίσιο σενάριο των Μπίτι- Γκρίφιθς που πιάνει το νήμα από τη γνωριμία του Ριντ με τη Λουίζ Μπράιαντ, μια χειραφετημένη καλλιτέχνιδα που εγκαταλείπει το σύζυγό της για να ακολουθήσει το γοητευτικό δημοσιογράφο στο Γκρίνουιτς Βίλατζ- παραδοσιακά από τις πιο διανοούμενες συνοικίες της Νέας Υόρκης. Είναι προς τιμήν του σεναρίου το ότι δεν αναλώνεται μόνο στο πολιτικό κομμάτι αλλά είναι πολυεπίπεδο, εμβαθύνει στις σχέσεις των δύο ηρώων, ακόμη και σε ενδεχόμενα ερωτικά τρίγωνα.

Όταν λέμε »εμβαθύνει» εννοούμε για παράδειγμα το ψυχογράφημα της Μπράιαντ που ενώ είναι μια προοδευτική για την εποχή της γυναίκα καλείται παράλληλα να συμβιώσει με ένα σύζυγο με πολυσχιδή προσωπικότητα- κάτι που δημιουργεί τριβές. Οι σκηνές των εντάσεων ανάμεσα σε Μπίτι- Ντάιαν Κήτον είναι πραγματικά καθηλωτικές όπως επίσης και ο τρόπος που αναπτύσσεται/ εξελίσσεται η σχέση αυτή κατά τη διάρκεια του φιλμ. Κι όταν έχεις δυο δυναμικές προσωπικότητες, τα περισσότερα τα λένε τα μάτια- υπάρχουν τέσσερις τουλάχιστον φορές όπου βάσει σεναρίου η κάμερα του Μπίτι εστιάζει στα μάτια της Κήτον που μαγεύονται από τη φυσιογνωμία του Ριντ. Αυτές, όμως, δεν είναι οι μοναδικές καλές ερμηνείες. Μαζί με αυτούς τους ηθοποιούς, η Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογράφου σημείωσε το 1982 το Τζακ Νίκολσον (υποστηρικτικού ανδρικού) και τη Μωρίν Στάπλετον (υποστηρικτικού γυναικείου), δίνοντας μάλιστα στη δεύτερη και το αγαλματίδιο. Κι αυτό για την ακρίβεια με την οποία κατάφερε να επικοινωνήσει το ρόλο της μέσα σε όχι άπειρο φιλμικό χρόνο. Όπως υποδειγματικά και με οικονομία τόσο από πλευράς σεναρίου όσο και εκφραστικών μέσων χτίζεται ο ρόλος της φεμινίστριας Έμμα Γκόλντμαν, έτσι συμβαίνει και στην περίπτωση του θεατρικού συγγραφέα Ευγενίου Ο’ Νηλ τον οποίο αναλαμβάνει ο Νίκολσον. Εδώ να δείτε λεπτές αποχρώσεις αυτής της ευαίσθητης, σχεδόν τραυματισμένης ψυχοσύνθεσης και πόσο συγκρατημένα οδηγείται ο ηθοποιός στις μεγάλες σκηνές του- καμία σχέση με υπογραμμίσεις του στυλ »Δείτε με, παίζω αυτό!».

Για το τέλος κρατάμε τα δύο μεγάλα οσκαρικά βραβεία της ταινίας, που δεν είναι άλλα από εκείνα της σκηνοθεσίας και της φωτογραφίας. Πάνε πλάι-πλάι, γίνονται ένα ο Μπίτι με το μάγιστρο Βιτόριο Στοράρο και είναι άψογη η συνεργασία παρά το γεγονός ότι αρχικά υπήρχαν διαφωνίες διότι ο Μπίτι ήθελε την κάμερα πιο στατική. Όποιος δεν έχει δει την ταινία, αξίζει κάποτε να βρει τρεις ώρες και κάτι μαζεμένες (είναι και επικό, είπαμε) και να στρωθεί.